Từng được xem là bệnh của người lớn tuổi, gout nay đang gia tăng nhanh ở nhóm người trẻ từ 25- 40 tuổi. Lối sống công nghiệp hóa, ăn uống thiếu khoa học, ít vận động, thừa cân và stress kéo dài là những nguyên nhân chính khiến bệnh gout ngày càng trẻ hóa.
Gout không còn là “bệnh của người lớn tuổi”
TS.BS.CK2 Kiều Xuân Thy – Phó Trưởng Cơ sở 3, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết, gout là bệnh lý rối loạn chuyển hóa, đặc trưng bởi tình trạng tăng acid uric trong máu, gây lắng đọng tinh thể urat tại khớp. Cơn gout cấp điển hình với đau dữ dội, sưng nóng đỏ khớp, thường xảy ra đột ngột vào ban đêm.
Trước đây, gout chủ yếu gặp ở nam giới trung niên, nhưng hiện ngày càng nhiều người trẻ từ 25 – 40 tuổi mắc bệnh. Nguyên nhân chính đến từ lối sống hiện đại thiếu lành mạnh: ăn nhiều thịt đỏ, hải sản, đồ ăn nhanh giàu purin, uống nhiều rượu bia, nước ngọt có gas. Thói quen lười vận động, ngồi lâu, stress kéo dài và thiếu ngủ cũng khiến hệ chuyển hóa bị rối loạn, giảm khả năng đào thải acid uric qua thận, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Bác sĩ Thy nhấn mạnh, di truyền chỉ chiếm 10 – 15% nguy cơ, còn lối sống mới là yếu tố quyết định khởi phát bệnh sớm. Đáng lo ngại, không ít người trẻ chủ quan bỏ qua các dấu hiệu sớm như đau nhẹ ngón chân cái, sưng khớp, chỉ đến khi cơn gout cấp bùng phát mới phát hiện bệnh đã tiến triển, thậm chí xuất hiện hạt tophi, biến dạng khớp hoặc tổn thương thận dù mới ngoài 30 tuổi.
Kiểm soát gout: Lối sống khoa học là chìa khóa
Theo TS.BS.CK2 Kiều Xuân Thy, kiểm soát nồng độ acid uric trong máu dưới 6 mg/dL là mục tiêu điều trị quan trọng để ngừa tái phát cơn gout cấp. Người bệnh cần tuân thủ đúng đơn thuốc, không tự ý ngưng hoặc tăng liều vì có thể kích hoạt cơn gout mới.
Về chế độ ăn, cần hạn chế thực phẩm giàu purin như nội tạng động vật, thịt đỏ, hải sản (đặc biệt cá mòi, cá cơm), tránh rượu bia và nước ngọt có đường fructose. Ngược lại, nên tăng cường rau xanh, trái cây tươi, sữa ít béo và uống 2 – 3 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ đào thải acid uric.
Duy trì cân nặng hợp lý cũng là yếu tố then chốt vì béo phì làm tăng sản xuất và giảm thải trừ acid uric. Giảm cân cần thực hiện từ từ, tránh nhịn ăn đột ngột dễ gây rối loạn chuyển hóa. Người bệnh cũng cần giữ tinh thần thoải mái, tránh stress kéo dài, ngủ đủ giấc, vận động thường xuyên và kiểm soát tốt các bệnh kèm theo như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu.
Theo Y học cổ truyền, gout tương ứng với chứng thống phong do thấp nhiệt, đàm trọc ứ trệ. Một số bài thuốc từ rễ cỏ xước, tỳ giải, ngưu tất, ý dĩ… có thể được chỉ định để thanh nhiệt trừ thấp, hoạt huyết – nhưng chỉ nên dùng khi có hướng dẫn của thầy thuốc, không tự ý dùng thuốc truyền miệng.
TS.BS.CK2 Kiều Xuân Thy khuyến cáo, gout không phải là bệnh nan y nếu người bệnh chủ động điều chỉnh lối sống, tuân thủ điều trị và tái khám định kỳ để theo dõi acid uric máu, điều chỉnh thuốc. “Một lối sống khoa học, chế độ ăn hợp lý và sự đồng hành của bác sĩ là chìa khóa giúp người trẻ phòng ngừa hiệu quả cơn gout cấp, bảo vệ khớp và thận lâu dài”, bác sĩ nhấn mạnh.
Soure: alobacsi.com